Bijna een jaar geleden maakte ik met een vriendin voor het eerst plannen om met “De Hunebed-wandelaar” op pad te gaan. Hij was degene die me vroeg of ik ook van de Maanstilstanden gehoord had. Hij wist dat ik me intensief met de maan bezighoud. Maar ik had er nog nooit van gehoord. Op het internet was ook niet veel te vinden. Een enkele buitenlandse website, maar met weinig informatie. Vandaar dat ik er nu echt iets van online wil zetten.
Wat is de Maanstilstand precies?
De Grote Maanstilstand vindt iedere 18,6 jaar plaats. Dit jaar (eind 2024 en 2025) is het weer zover. Het is een periode waarin de plaats van de maan aan de horizon het verst verwijderd is van de plek aan de horizon waar deze ondergaat. De volle maan van december en die van januari waren de volle manen waarin de maan op zijn noordelijkste punt aan de horizon staat. De plek waar de maan opkomt, is dan op z’n verst verwijderd van de plek waar de maan in de horizon weer ondergaat.
De term “maanstilstand” werd voor het eerst genoemd door archeoloog Alexander Thom. De Grote (en Kleine) Maanstilstand zijn vergelijkbaar met de Zomerzonnewende of de Winterzonnewende. Deze geven de uiterste punten van de beweging van de zon aan. Het lijkt alsof de zon of de maan op dat moment stilstaan, maar dat gebeurt niet echt. Wat tijdelijk stopt, is de verandering van de hoek waarin ze bewegen.
Er is ook een Kleine Maanstilstand. De gemiddelde tijdsperiode tussen een Grote en Kleine Maanstilstand is 9,3 jaar. Dit betekent dat de gemiddelde tijdspanne tussen twee Grote Maanstilstanden 18,6 jaar bedraagt. Er is dan één volledige cyclus voltooid.
Tijdens een Grote Maanstilstand bereikt de maan het uiterste punt van zijn baan, waarbij de maximale hoek met de evenaar wordt bereikt (ongeveer 28,6 graden). Na dit moment begint de declinatie weer kleiner te worden. De maan “schommelt” als het ware, en de hoek verandert voortdurend, maar de draairichting blijft constant. Dit heeft effect op alles waar de maan invloed op heeft, zoals eb en vloed.
Bij een Kleine Maanstilstand is de maximale hoek (declinatie) van de maan vergeleken met de evenaar veel kleiner dan bij een Grote Maanstilstand. Tijdens een Kleine Maanstilstand bereikt de maan een maximale afwijking van ongeveer 18,6 graden (in plaats van 28,6 graden bij de Grote Maanstilstand). Na een Kleine Maanstilstand begint de hoek (declinatie) weer groter te worden tot het punt waarop een Grote Maanstilstand wordt bereikt. Dit patroon herhaalt zich cyclisch.
Het is dus mooi om de komende tijd je extra te verbinden met de maan en specifiek met de volle maan. Ze is lang aan de hemel zichtbaar, ook als de zon al op is en al voor de zon ondergaat ’s middags.
Zonnewenden en Maanstilstanden in vroeger tijden
Veel archeologen en onderzoekers vermoeden dat megalithische bouwwerken, zoals hunebedden, mogelijk zijn uitgelijnd op astronomische gebeurtenissen, waaronder maanstanden en zonnewendes.
Wat ik ervan begrepen heb, zijn de meeste hunebedden in Nederland georiënteerd in een oost-westelijke richting, wat waarschijnlijk verband houdt met de opkomst en ondergang van de zon. Dit laat zien dat de focus meer op de zon dan op de maan ligt.
Ik heb wel begrepen dat de connectie met de maan er toch wel is met de hunebedden in Drenthe. De Hunebed-wandelaar weet hier meer van. https://www.facebook.com/hunebedwandelaar
In andere culturen, zoals die van de prehistorische volkeren in Schotland en Ierland, zijn specifieke stenen structuren wel duidelijk uitgelijnd op de Grote Maanstilstand.
Even alles samengevat over de maan:
De maan volgt een complexe baan om de aarde, waarbij de inclinatie (de hoek vergeleken met de aarde) verandert in een cyclus van 18,6 jaar. Dit wordt de Saros-cyclus genoemd.
- Tijdens een Grote Maanstilstand bereikt de maan de hoogste en laagste declinatie (~28,6 graden). Bij een Kleine Maanstilstand is deze slechts ~18,6 graden.
- De Grote Maanstilstand versterkt de getijdenwerking op aarde. Bij maximale declinatie heeft de maan meer invloed op extreme hoogwaterstanden en laagwaterstanden, vooral in kustgebieden. Dit kan ook subtiele effecten hebben op ecosystemen die afhankelijk zijn van getijden.
- Tijdens een Grote Maanstilstand kan de versterkte energie van de maan een intensere invloed hebben op gevoelige personen, wat hen uitnodigt tot introspectie en innerlijke groei.
- Tijdens een Grote Maanstilstand lijkt de maan dramatisch hoog aan de hemel te staan in het noorden (voor het noordelijk halfrond) of heel laag in het zuiden. Dit is een uitstekende tijd voor astronomie, omdat de maanstanden extreem en dus opvallend zijn.
Rituelen tijdens maanstilstanden gaan vaak over loslaten, nieuwe intenties zetten of het versterken van intuïtie. En dat is precies wat ik met een groep mensen bij een hunebed in de omgeving van Wildeshausen (Duitsland) heb mogen doen. Zo dankbaar dat ik erbij mocht zijn.
De Saros-cyclus
De Saros-cyclus ontstaat doordat drie belangrijke cycli in de bewegingen van de maan en de aarde bijna gelijk zijn:
- Synodische maand: De tijd van nieuwe maan tot nieuwe maan (29,53 dagen).
- Draconitische maand: De tijd die de maan nodig heeft om terug te keren naar hetzelfde knooppunt (27,21 dagen).
- Anomalistische maand: De tijd die de maan nodig heeft om terug te keren naar hetzelfde punt in zijn elliptische baan (27,55 dagen).
Een complete Saros-reeks (groep verduisteringen) duurt ongeveer 1200 tot 1300 jaar. Binnen een Saros-reeks kunnen tientallen verduisteringen plaatsvinden, van kleine gedeeltelijke verduisteringen tot volledige zons- of maansverduisteringen. Hoewel een verduistering na een Saros terugkeert, verschuift de locatie waar deze zichtbaar is. Dit komt door de rotatie van de aarde in de tussentijd van 8 uur. De verduistering verschuift hierdoor ongeveer 120 graden naar het westen.
Hier een aantal websites waar ik informatie gevonden heb:
- hunebednieuwscafe.nl
- bodymindspirit.nl
- mindeventsfactory.com
- inspirerendleven.nl
- centrumdeblauweaarde.nl
- af.wikipedia.org/wiki/Maanstilstand
- scientias.nl
Wil je je verdiepen in de maan en haar cyclus?
Kijk een naar mijn cursus “De Maan en ik”